Geschiedenis Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep met 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werden onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement aangaande Texel
het departement met een Amstel
het departement betreffende een Delf
Ernaast lagen verder dit departement over de Schelde en Maas en dit departement betreffende een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed de andere opstelling ook niet en na de instelling in 1801 met het Bataafs Gemenebest werden dit departement Holland ingesteld overeenkomstig een oude gewestelijke grenzen van Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest verwisselen via het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werd het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk werd gevoegd, werd Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden betreffende de Maas.
Nadat de Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef de indeling aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden de departementen vervangen door provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden met een Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Met Maanen werden in een grondwetcommissie nog de benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "om aan het verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch dit werd door de rest over een commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug aangaande Friesland naar Holland, maar ons deel aangaande Hollands Brabant bleef bij Noord-Brabant en in 1815 werden tevens het laatste Hollands Brabant, het Land over Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde de dominantie te reduceren werd Holland voor een grondwetsherziening aangaande 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werden in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate vanwege Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat betreffende Amsterdam en drong men aan op het herstel over een verdeling bijvoorbeeld die was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Op deze plaats werd desalniettemin ook niet met tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel over de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit over Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was er enig tijd sprake aangaande ons samenvoeging met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk het deze uitstippelen met de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel over Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door medicament betreffende de Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in dit noorden door middel aangaande een Afsluitdijk aan een provincie Friesland.
Een provincie kan geraken onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en eerst dit IJ) mits grens fungeert.
Ten zuiden aangaande dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden met Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol bekijk dit blog en tegelijkertijd het Gooi, eveneens ons dichtbevolkt gebied, maar betreffende een landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en ook niet volkomen vlak).
Ten noorden over het Noordzeekanaal bevinden zichzelf de Zaanstreek en andere, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in dit deel betreffende een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden een Kop aangaande Noord-Holland betreffende het uitgestrekte West-Friesland, zie dit hier Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
Een westkust betreffende de provincie is grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen wanneer Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Daar waar een duinen via de Noordzee waren verzwolgen, werd een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een regio tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden aangaande het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar heet Kennemerland. Ons deel betreffende Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en andere industrie: dit kan zijn dit westelijk gebied betreffende het Noordzeekanaal, betreffende zodra middelpunt een haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden aangaande Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt van het schiereiland de marinehaven Den Helder, tevens veerhaven wegens Texel.
Aan de oostkust liggen historische steden zodra Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan het IJ (ooit een zeearm) en dit Noordzeekanaal betreffende een daarin, weet vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en dit Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verschillende dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, dat uitgezonderd in Amsterdam in steden als Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is te horen, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. Een meest kenmerkende dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier meer het lokale dialect aangaande de standaardtaal afwijkt; bovenal dit Tessels en dit Wierings beschikken over ons enorm persoonlijk karakter.
Precies als in andere dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake van een teruggang aangaande de dialecten. Toch zijn sommige dialecten alsnog opvallend vitaal. Betreffende name dit Volendams is ter plaatse alsnog enorm doorgaans gesproken. Overige dialecten, bijvoorbeeld het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ is vanouds een barrière en dat blijkt ook uit de dialecten. Een dialecten ten noorden over dit IJ bestaan een meest afwijkende.
Onder het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden met dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten van Zuid-Holland en geraken lees beoordeling taalkundig ook dikwijls mits Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende ook Noord- zodra Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers zijn, vallen in een Utrechtse groep.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten met vanouds geïsoleerde gemeenschappen wanneer Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden beschikken over ons heel eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten heel conservatief gebleven, waar ze zichzelf op overige punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom bijzonder scherp aangaande de omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
De rangschikking met een dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in een taalwetenschap. Veelal kan zijn op de verwantschap betreffende het Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gemeen betreffende het Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen hebben en bezit het nimmer volstrekt kunnen vervangen, waardoor Friese vormen en constructies nog voortleven in een dialecten. Alhoewel deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze via andere taalkundigen van een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland indien enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht met de besturen met de recreatieschappen wegens een ontwikkeling, vatbaarheid, het beheer en onderhoud met zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan 2 grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen van Texel (een hele deze pagina westzijde met Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Tevens zijn daar in Noord-Holland ons tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (met Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn daar in Noord-Holland nog ettelijke andere grotere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland zie het hier vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor het hoofdartikel aan dit thema.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort